ΟΔΗΓΟΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΧΑΛΙΩΝ
ΤΟ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΟ ΧΑΛΙ ΣΥΖΕΙ ΜΑΖΙ ΜΑΣ
Συμβουλές για μια ασφαλή και μακροχρόνια συμβίωση από τον ΟΙΚΟ ΕΦΡΑΙΜΟΓΛΟΥ.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ
Πολλά χαλιά φθάνουν στην κατοχή σας μετά από μία σειρά χειροποίητων, παραδοσιακών, σύνθετων και διαφορετικών διαδικασιών που περιλαμβάνουν τη βαφή, την ύφανση και το φινίρισμα με τη χρήση αρκετών φυσικών ή φυτικών υλικών κατασκευής.
Επομένως ως “νεοδημιούργητα” και “απάτητα” χαλιά δεν είχαν την ευκαιρία να εκδηλώσουν τα αναμενόμενα “συμπτώματα” της χρήσης τους βασιζόμενα πάντα πάνω στην τεχνοτροπία κατασκευής τους. Δεν είναι μειονέκτημα αλλά ως ζωντανός οργανισμός που αντιδρά ανάλογα με τον χαρακτήρα του.
Έτσι λοιπόν είναι φυσιολογικό να εμφανιστούν ορισμένα συμπτώματα ανάλογα με τον τύπο και DNA κάθε χαλιού, που όμως δεν επηρεάζουν τη συνολική αξία του, π.χ. η εμφάνιση έξτρα κλωστών στο πέλος (φινίρισμα), τα χνούδια, η τονική αλλαγή των χρωμάτων “ABRASH” , τα διάφορα ζαρώματα πάνω στην επιφάνειά του και οσμή (λόγω υποστρώματος). Τα συμπτώματα αυτά συνήθως υποχωρούν σταδιακά μετά τις πρώτες ενέργειες καθαρισμού, λαμβάνοντας υπόψη το είδος και τον τύπο του χαλιού. Ενδεικτικά αναφέρουμε, τα Ζίγκλερ (Ziegler) εμφανίζουν εξτρα ίνες στο πέλος, τα παχιά μάλλινα χαλιά βγάζουν χνούδι, τα χαλιά με μάλλινο η γιούτινο στημόνι όπως Μοχαμαντι (Mohammadi) , ρωσικές η AFGAN μπουχάρες (Bokhara) παρουσιάζουν φουσκώματα στην υγρασία, οι πακιστανικές μπουχάρες (Bokhara) ανοίγουν στα ρέλια, τα μεταξωτά είναι πιο επιρρεπή στο ξέβαμμα. Όμως προσοχή, δεν είναι μειονεκτήματα αλλά ειδικά χαρακτηριστικά λόγω χαρακτήρα DNA και χρήζουν απλά ειδική αντιμετώπιση.
Τα κρόσσια, τα ρέλια, οι γωνίες στις άκρες των χαλιών, οι ταινίες, οι ραφές και το υπόστρωμα είναι μερικά από τα πιο «ευαίσθητα» και «αδύναμα» σημεία που παρατηρούνται στα χαλιά. Με την πάροδο του χρόνου, την συντήρηση, το τίναγμα με τα χέρια αλλά και από τη συνεχή χρήση, είναι πολύ λογικό ότι μπορεί να εξασθενήσουν, να ανοίξουν και να φθαρούν. Σταδιακά μπορεί να παρατηρηθεί από την μία χρονιά στην άλλη, ίσως και μετά από ένα απλό τίναγμα ή έναν καθαρισμό να αρχίσουν να γίνονται πιο εμφανή και να μαδάνε τα κρόσσια, να ανοίγουν τα ρέλια στις άκρες ή να βγάζουν έξτρα κλωστές στο πέλος τους όταν υπάρχει προδιάθεση.
Τα αδύναμα κρόσσια και τα ρέλια που έχουν την προδιάθεση να κοπούν ή να διασπαστούν κατά τη χρήση στο σπίτι, παρουσιάζουν και υψηλές πιθανότητες να διασπαστούν και με τη διαδικασία του καθαρισμού. Επίσης, δεν πρέπει να αποκλείουμε και τις πιθανότητες ξεβάμματος, ξεθωριάσματος και αναστροφής του πέλους. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι χάλασε το χαλί σας, αλλά ότι ίσως μια περαιτέρω επεξεργασία ή επισκευή να ήταν αναγκαία για την επαναφορά του στην αρχική του κατάσταση.
Συχνές φθορές παρατηρούνται στα σημεία του χαλιού όπου οι πόρτες ή οι καρέκλες ενός σπιτιού, έρχονται σε επαφή με τα κρόσσια-ρέλια, όπως επίσης και στις συγκεκριμένες επιφάνειες του χαλιού όπου παρατηρείται μια αυξημένη κίνηση – τριβή . Το τίναγμα με τα χέρια μπορεί επίσης να οδηγήσει σε φθορές και ανοίγματα. Βαριά έπιπλα αφήνουν σημάδια και μπορεί να φθείρουν το πέλος του χαλιού.
Τα σημεία που έχουν υποστεί επεξεργασία π.χ. τα σημεία όπου επισκευάστηκε το χαλί, σημεία βαφής, τα ABRASH (τονικές διαφορές), σημεία που υπάρχει φθορά ή προδιάθεση φθοράς, πιθανόν να γίνουν πιο ευδιάκριτα μετά τον καθαρισμό. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πως με τον καθαρισμό ενός χαλιού διακρίνονται ευκολότερα τα στοιχεία – συμπτώματα αυτά. Τα χαλιά δεν είναι ούτε ανεξίτηλα ούτε άφθαρτα στον χρόνο, αλλά αποτελούν δημιουργίες που αλλάζουν και αντιδρούν σύμφωνα με το περιβάλλον, την χρήση και τις συνθήκες στις οποίες βρίσκονται. Αλλωστε μην ξεχνάμε ότι σε αρκετές περιπτώσεις τα έχουμε πολλά χρόνια.
Αυτό που συστήνεται συνήθως για τον καθαρισμό τους είναι ένα στεγνό ή με ελεγχόμενης υγρασίας καθάρισμα (ειδικά για τα ευαίσθητα χαλιά) , από τα χέρια ενός έμπειρου και πιστοποιημένου επαγγελματία.
Λεκέδες όπως ούρα, κρασί, καφές, μελάνι, αίμα, λάδι, μπογιά ή κάποια ξεβάμματα και σημάδια υγρασίας μπορεί να μην καταφέρουν να αφαιρεθούν ολοκληρωτικά. Ειδικά οι λεκέδες που δεν έχουν αντιμετωπιστεί άμεσα, είναι και οι πιο δύσκολοι στην αφαίρεσή τους. Επίσης, το πλύσιμο στη βεράντα του σπιτιού σας δεν το συστήνουμε, γιατί το χαλί με αυτόν τον τρόπο πλυσίματος δεν καταφέρνει να στραγγίζει σωστά, ξεβάφει, γαριάζει και αναστρέφεται το πέλος του. Σε πιστοποιημένα ταπητοκαθαριστήρια υπάρχει διαδικασία φυγοκέντρισης που αποβάλει όλους τους ρύπους και προλαμβάνει δυσάρεστες καταστάσεις ξεβάμματος.
Χαλιά με μάλλινο ή γιούτινο στημόνι ή υφάδι όπως τα χαλιά AFGAN, Ghashgai, Mohammadi, ρωσικές Bokhara , ίσως να αντιδράσουν στην ύπαρξη της υγρασίας με αποτέλεσμα μερικές φορές να παρατηρούνται κάποια φουσκώματα, ζαρώματα και στραβώματα στην όψη ενός χαλιού. Αυτό δεν είναι ανησυχητικό, το χαλί μπορεί να επανέλθει μετά το στρώσιμο ή μπορεί να χρειαστεί κάποια επιπλέον επεξεργασία από ένα ειδικό συνεργείο επισκευής.
Τα στρωμένα χαλιά τα οποία βλέπει ο ήλιος από τα πορτοπαράθυρα του σπιτιού σας μπορεί να υποστούν αλλοίωση στα χρώματα τους. Τέλος, όλα τα χαλιά φθείρονται όταν πατιούνται ή τρίβονται σε συγκεκριμένα σημεία χρήσης. Σας πληροφορούμε πως ορισμένες εργασίες επισκευής και αποκατάστασης του χαλιού σας μπορεί να έχουν χρέωση, σε περίπτωση που βρεθείτε σε μια παρόμοια κατάσταση που αναφέραμε παραπάνω.
ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ – ΞΕΛΕΚΙΑΣΜΑ
Σε ορισμένες περιπτώσεις η διαδικασία του στεγνού καθαρίσματος με ελεγχόμενη υγρασία, προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια κατά τον καθαρισμό των χειροποίητων χαλιών. Όλα τα χαλιά μπορούν να καθαριστούν, αλλά ο τρόπος ποικίλει σε κάθε χαλί. Φτιαγμένα με φυσικά υλικά όπως το μαλλί χρειάζεται το νερό και τον αέρα απλά διαφέρει η ποσότητα και ο τρόπος έκθεσης.
Αποφεύγετε το πλύσιμο στις βεράντες, γιατί η διαδικασία αυτή οδηγεί σε ξέβαμμα και αναστροφή του πέλους του χαλιού. Για τοπικούς λιπαρούς λεκέδες μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μωρομάντηλα , διάλυμα από υγρό σαπούνι πιάτων. Για άλλους τύπους λεκέδων, αρκετά αποτελεσματική είναι η χρήση ενός διαλύματος σκόνης πλυντηρίου με νερό, σε ελάχιστη ποσότητα, προσέχοντας όμως να μη μουλιάσουμε το χαλί. Στη συνέχεια ‘ξεβγάζουμε’ το καθαριστικό με σκέτο νερό σε πανί. Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε υγρά μαντιλάκια, χωρίς οινόπνευμα, τρίβοντας (ταμπονάροντας) ομοιόμορφα πάνω σε διάφορους λεκέδες. Καλό είναι να δοκιμάσουμε με ένα λευκό υγρό πανί αν βγαίνει χρώμα. Σε αυτήν την περίπτωση λιγότερο νερό.
Η καθαρή βενζίνη (αραιωμένη με 1-3 νερό) πάνω σε λευκό βαμβακερό πανί, με ταμποναριστές κινήσεις πάντα προς την κατεύθυνση του πέλους, είναι ένας ακόμη αποτελεσματικός σύμμαχος κατά των λεκέδων. Σε περίπτωση ατυχημάτων με υγρά (διαρροές, νερά από γλάστρες κλπ) και για ζωικούς ή χρωστικούς λεκέδες (καφές, κρασί, αναψυκτικά, ούρα, αίμα κλπ), ταμπονάρουμε άμεσα με ένα απορροφητικό λευκό πανί για να απορροφήσουμε όσο περισσότερο λεκέ μπορούμε, εφαρμόζοντας στην συνέχεια την παραπάνω διαδικασία που αναφέρθηκε. Προσοχή στις κινήσεις καθαρισμού τις οποίες επιχειρείτε, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στο ξέβαμμα ή το περαιτέρω επέκταση του λεκέ. Ώριμοι και πολυκαιρισμένοι λεκέδες κατά πάσα πιθανότητα δεν θα καταφέρουν να αφαιρεθούν ολοκληρωτικά.
Σε περίπτωση ατυχήματος λεκέ, προσπαθήστε άμεσα να το στεγνώσετε ταμπονάρετε χρησιμοποιώντας ένα στεγνό πανί, κερδίζοντας έτσι πολύτιμο χρόνο, ώστε να μας καλέσετε για να σας ενημερώσουμε λεπτομερώς για τις περαιτέρω ενέργειες που θα πρέπει να ακολουθήσετε. Βέβαια πάντα η καλύτερη “θεραπεία” σε όλα τα προβλήματα είναι η πρόληψη, και αυτό δεν αποτελεί εξαίρεση και στην προστασία των χαλιών σας. Μέθοδοι όπως η προστασία μέσω της αδιαβροχοποίησης, τη προστασία των χαλιών σας από τη βλαβερή υγρασία, το ξεθώριασμα από τον ήλιο και φυσικά τους λεκέδες, είναι μια αρκετά καλή αρχή για να διατηρήσετε την υψηλή ποιότητα των χαλιών σας.
Όλες οι παραπάνω διαδικασίες ίσως να μην αποδώσουν 100%, αλλά σίγουρα θα βελτιώσουν την ήδη υπάρχουσα κατάσταση και φυσικά συστήνονται με κάθε επιφύλαξη.
Πρόσθετες πληροφορίες επισκευών
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ – ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ – ΦΥΛΑΞΗ – ΤΙΝΑΓΜΑ
Αποφύγετε το γενικότερο τίναγμα των χαλιών σας με τα χέρια, διότι με αυτόν τον τρόπο ταλαιπωρείτε τις άκρες τους, με αποτέλεσμα να ξεχειλώσουν, να ανοίξουν εν συνεχεία τα ρέλια, οι αλυσίδες το κιλιμλίκι (κιλίμι) και να μαδήσουν τα κρόσσια. Πριν την αποθήκευση των χαλιών σας, φροντίστε να τα σκουπίστε εκτενώς με την ηλεκτρική σας σκούπα, και από τις δύο πλευρές τους (αν θα τα αφήσετε σε ανοικτό χώρο για τον αερισμό τους, προτιμότερο είναι να τα απλώσετε με την πίσω πλευρά τους).
Για την φύλαξη τους, χρησιμοποιήστε ένα νοτισμένο από αραιωμένη βενζίνη και καλά στραγγισμένο λευκό πανί (5 μέρη νερού προς 1 μέρος βενζίνης), και περάστε όλη την επιφάνεια του χαλιού, κατευθυνόμενοι προς την φορά του πέλους. Θυμηθείτε πως η συχνότητα αυτής της διαδικασίας δεν πρέπει να ξεπερνά τα δύο χρόνια.
Τα χαλιά σας πλέον σε στεγνή και καθαρή κατάσταση, τα τυλίγετε σε ρολό, τα βάζετε μέσα σε υφασμάτινες ή νάιλον θήκες που αερίζονται με τρύπες και τα τοποθετείτε εντός στεγανού χώρου, σε οριζόντια θέση, σε απόσταση από το πάτωμα, χωρίς υγρασία, προσθέτοντας αρκετά αντισκωρικά, εντομοαπωθητικά, προσέχοντας παράλληλα να μην έρθουν σε επαφή με το πέλος του χαλιού.
Για τις μακροχρόνιες αποθηκεύσεις των χαλιών σας, θα πρέπει να ελέγχετε τακτικά για το καλώς έχει. Έχετε κατά νου πως το μαλλί που αποτελεί κύριο συστατικό του χαλιού σας, χρειάζεται ορισμένη ποσότητα υγρασίας και ήλιου. Η ποσότητα και ο χρόνος που χρειάζεται διαφέρει ανάλογα με το «DNA» κάθε χαλιού ξεχωριστά, γι’ αυτό και κάθε χαλί αποτελεί και μια διαφορετική περίπτωση για εμάς αλλά και για εσάς.
Συγχαρητήρια για την επιλογή σας και καλοπάτητο το νέο σας χαλί/α.
Η εταιρεία Εφραίμογλου είναι στη διάθεσή σας.